Duurzaam minimaliseren: 7 tips

Wat hebben spullen en duurzaamheid met elkaar te maken? Van alles! Spullen kopen is namelijk -helaas- enorm vervuilend voor het milieu. Denk aan de winning van grondstoffen, de productie in de fabriek, verpakkingen, transport… Daarom introduceer ik graag duurzaam minimalisme. We beginnen met ontspullen -want een ander kan jouw spullen heel goed gebruiken-, vervolgens minder kopen en overstappen naar duurzame aankopen.

Ik neem je in deze blog mee met mijn ervaringen bij het ontspullen en minimaliseren, en geef tips hoe jij kunt beginnen met ontspullen.  Zie ook de blog ‘wat is duurzaam minimalisme‘ en de blog met de beste boeken over minimalisme, mijn favoriet:

Maar eerst even het waarom.

Waarom is ontspullen duurzaam?

Om kleding, elektronica, speelgoed etc. te kunnen maken zijn er grondstoffen nodig (zoals olie om plastic te maken of zeldzame metalen voor elektronica), het kost bovendien arbeid en energie om deze in fabrieken te verwerken tot het eindproduct, te verpakken en te transporteren van verre tot aan jouw huis. Heel veel stappen dus om iets te maken wat we soms maar heel kort gebruiken. Uiteraard zijn er duurzame producten die de hele keten zo duurzaam mogelijk inrichten en waar zelfs geen enkele CO2-uitstoot bij komt kijken. Maar helaas is de overgrote meerderheid spullen erg belastend voor het milieu.

Volgens mij is zo’n beetje alles dat we nodig hebben al gemaakt. Maar jij hebt waarschijnlijk spullen staan die je niet gebruikt, en die een ander wel goed kan gebruiken. Door spullen van eigenaar te laten wisselen kunnen we optimaal gebruik maken van alle dingen die al geproduceerd en verkocht zijn.

Mensen zeggen dat het zonde is om spullen weg te doen. Maar het is juist zonde om spullen die je niet gebruikt te houden.

Vaak zeggen mensen dat het zonde is om spullen weg te doen. Ik zie dat anders: het is zonde om spullen die je niet gebruikt te hóuden. Iemand anders kan ze namelijk veel beter gebruiken! Je bent het eigenlijk verplicht aan je eigendommen dat ze na dat hele productieproces en transport vanuit weet-ik-veel-waar wel goed gebruikt worden…! 😉 Doordat een ander jouw tweedehands product kan kopen/krijgen, hoeft hij niks nieuws te kopen en dat bespaart veel vervuiling.

Mijn ervaring met minimaliseren

Ik gebruik de termen minimaliseren en ontspullen hier door elkaar, maar eigenlijk omvat minimaliseren meer dan alleen ontspullen. Minimaliseren gaat een stapje verder, dit vind ik een mooie definitie van minimalisme: “minimalisme is het doelbewust aandacht schenken aan de dingen waaraan we de meeste waarde hechten en het verwijderen van alles wat ons daarvan afleidt.” (Joshua Becker)

Voor nu beginnen we met spullen minimaliseren! Ik denk dat ik ruim een jaar geleden begon met spullen wegdoen, toen ik een boek las van Marie Kondo: Spark Joy. Het inspireerde me mijn huis op te ruimen, dingen weg te doen die ik niet gebruikte en te houden waar ik blij van werd.

Ik werd hier zo blij en rustig van dat ik steeds een stapje verder ging. Ik keek filmpjes over minimalisme, las boeken en zag in dat het eigenlijk volledig past in een duurzamer leven! Ik deed meer spullen weg en zag dat mijn huis nu eigenlijk al-tijd opgeruimd was. Hoe is het mogelijk? Ik had altijd overal spullen rondslingeren, maar nu had alles eindelijk een vaste plek en dat is misschien wel regel 1 voor een opgeruimd huis.

Recent ben ik verhuisd en ook dat geeft me weer mooi de aanleiding om meer spullen weg te doen. Ik ben nog eens door m’n inboedel gelopen en zag steeds meer dingen die ik toch eigenlijk niet nodig heb. Makkelijk is het niet om steeds dingen weg te doen, maar ik heb nog nooit spijt gehad van iets dat ik niet meer had en word toch ook steeds gelukkiger in zo’n opgeruimd huis. Een opgeruimd huis is voor mij een opgeruimd hoofd 🙂 En ik zal je toegeven dat mijn huis er nog steeds bepaald niet minimalistisch uitziet, het is verre van leeg. Maar voor mij werkt het.

3 Stappen om te ontspullen

Stap 1: ontspullen met Marie Kondo

Met name voor mensen die voor het eerst ontspullen is dit een fantastische methode. Marie Kondo is een bekende Japanse ‘opruimgoeroe’ die uitgaat van het principe dat je kiest wat je wilt houden in plaats van wat je weg wilt doen. Een eyeopener was dit voor mij! Kort gezegd gaat haar methode erover om per categorie (kleding, boeken, allerlei, papieren en dingen met een emotionele waarde) alle spullen uit het hele huis bij elkaar te leggen en eruit te kiezen wat je wilt houden. Je kiest alleen spullen waar je blij van wordt of die je echt nodig hebt uit praktisch oogpunt. Dit gaf mij persoonlijk al een heerlijk gevoel! Op internet kan je best goede handleidingen vinden en kijk anders eens in haar boek Spark Joy (het beste natuurlijk even lenen van de bieb ;)) voor een uitgebreider stappenplan.

Tip 1: Stel jezelf de volgende vragen bij het beslissen of je iets houdt

• Word ik hier blij van?
• Heb ik dit het afgelopen jaar gebruikt?
• Heb ik een alternatief voor dit product? (in principe hoef je dingen niet dubbel te hebben)

Tip 2: Beslis wat je doe met spullen die je niet meer gebruikt

Wanneer je besluit dat je iets niet meer in huis hoeft te hebben (goed bezig!) is de volgende vraag natuurlijk: waar kan ik dit ding kwijt zodat iemand er nog iets aan heeft?

Overweeg dan de volgende stappen, in deze volgorde (stap 1 is het duurzaamst):

1. Kan dit item in z’n geheel gebruikt worden?
   1. Breng het naar de kringloop (of laat de kringloop het gewoon bij je ophalen)
   2. Geef het weg of geef het cadeau
   3. Verkoop het
   4. Ruil het bij een kledingruil/boekenruil/spullenruil (niet héél minimalistisch maar soms heb je iets nodig!)
2. Kan het item gebruikt worden nadat het is gerepareerd of schoongemaakt?
   1. Zorg ervoor dat het weer schoon en heel is
   2. Breng het vervolgens naar de kringloop, geef het weg, verkoop het of ruil het
3. Kan het item niet meer gebruikt worden?
   1. Maak er iets anders van (bijv. van een oude broek een tas maken)
   2. Of zorg ervoor dat het gerecycled wordt (plastic bij plasticafval, textiel bij textiel en elektronica in de elektronicabak)

Stap 2: verder minimaliseren

Marie Kondo is fantastisch maar richt zich ook erg op het netjes organiseren van spullen in plaats van echt zo min mogelijk spullen te hebben. Voor mij betekende het al een paar vuilniszakken naar de kringloop en naar vrienden, maar echt minimalistisch was mijn woning nog niet. De volgende stap is daarom om verder te gaan minimaliseren. Het is een proces, dus neem rustig de tijd nadat je de Marie Kondo methode hebt gevolgd.

Mij hielp het om nogmaals door mijn huis te gaan, dit keer vertrek voor vertrek in plaats van per categorie, om te kijken wat ik nog verder weg zou kunnen doen. Ik stelde me bij mijn spullen weer verschillende vragen die mij hielpen om nog meer dingen weg te doen.

Tip 3: stel jezelf de volgende vragen bij het minimaliseren:

• Zou ik het opnieuw kopen als ik het niet zou hebben?
• Voegt dit waarde toe aan mijn leven?
• Voor dingen die je weinig gebruikt: kan ik dit eenvoudig lenen of huren? (Denk aan Peerby, vrienden of de bibliotheek)

Stap 3: minimalistisch blijven: minder kopen

Bij minimaliseren hoort ook minder kopen. Het heeft weinig zin om van alles weg te doen om het vervolgens nieuw te kopen. Sterker nog, dat is totaal niet de bedoeling van dit hele stappenplan. Het idee is dat je leert te leven met alleen de dingen die je echt heel graag in je leven hebt.

Tip 4: koop bewust

Soms gaat er iets kapot, en kan het nodig zijn het nieuw te kopen. Dat is natuurlijk prima, iets gaat weg en er komt iets bij. Koop dan een product dat lang meegaat en duurzaam geproduceerd is. Kies voor natuurlijke materialen – ik vind het persoonlijk zo veel fijner om houten of metalen dingen te hebben dan plastic – en kijk uiteraard of het product je blij maakt. Koop niks van een 6-je maar ga altijd voor een 9 of 10.

Uiteraard komt het voor dat je iets nieuws wilt kopen zonder dat je hiermee een product vervangt. Koop het niet impulsief, maar spreek met jezelf af dat je er een weekje over nadenkt voor je het koopt. Dit helpt al enorm om te reduceren wat je koopt. Daarnaast probeer ik de regel te hanteren: 1 ding kopen, 2 dingen wegdoen. Dit zorgt er ook wel voor dat je kritisch wordt op wat je koopt! 😉 Check deze blog over duurzame kleding.

Tot slot nog een paar tips

Tip 5: bepaal van tevoren hoeveel kleding je wilt houden

Er zijn genoeg items waarbij ik het echt lastig vond om te bepalen of ik het wilde houden. Mijn kledingkast bestaat bijvoorbeeld alleen nog uit items die ik draag (sommige 1x per jaar), maar toch vind ik dat ik onnodig veel heb. Mijn volgende stap wordt om te bepalen hoeveel ik van alles zou willen hebben (bijv. 3 broeken, 5 shirts, 1 jurkje etc.) en dan alleen de leukste dingen te houden. Als ik toch nog iets nieuws heb, koop ik het nu tweedehands of van een duurzaam merk. M’n favoriete webshop is PLATFRM.

Ook een leuk idee: doe mee aan Project 333: oftewel een capsule kledingkast. Hierbij kies je 33 kledingstukken die je de komende 3 maanden gaat dragen. Elke 3 maanden mag je weer iets anders kiezen. Je minimaliseert hierbij dus niet per se, tenzij je 33 items voor het hele jaar kiest. In elk geval kan het een erg goede hulp zijn om te kiezen wat je het liefst draagt en te zien hoe weinig je nodig hebt. En bovendien is het heel rustgevend om uit een kleine selectie kleding te kiezen, je start je dag zo veel relaxter als je het mij vraagt!

Tip 6: minimaliseer de badkamer stap voor stap

De badkamer minimaliseren vind ik niet makkelijk. Ga ik al die EHBO-dingen gebruiken? Kan ik iemand  nog blij maken met een halve fles douchegel? Ik ben gelukkig al enige tijd bezig dus heb veel dingen al kunnen opgebruiken of weggeven en inmiddels vervangen door duurzame zeepjes (check bijv. Big Green Smile). Minimaliseren gaat echt stap voor stap, dus verwacht niet in een week klaar te zijn. Af en toe is het wel goed om jezelf een schop onder de kont te geven, hoor, maar wees ook aardig voor jezelf en accepteer dat het een proces is.

Tip 7: kies welke elektronica je houdt

Elektronica heeft zo’n grote impact op het milieu dat ik het belangrijk vind om niet te veel elektronica te hebben. Kies voor jezelf wat je belangrijk vindt. Ik heb bijvoorbeeld mijn tv weggedaan en mijn oude telefoons en ik heb geen magnetron meer. Vraag jezelf af of je echt een laptop én tablet én e-reader én smartphone nodig of dat je met minder kunt. Nodig hebben is hier misschien niet het juiste woord, want technisch gezien overleef je prima zonder laptop 😉 Maar het maakt het leven zóveel leuker en eenvoudiger dat het de investering waard kan zijn. Denk bij elektronica ook aan keukenapparaten, witgoed en elektronisch speelgoed/spellen.

Kies bewust en zorg ervoor dat je oude elektronica wordt hergebruikt of gerecycled. Vaak krijg je nog geld voor je oude producten!

 

Laat me weten of je al eens bezig bent geweest met onstpullen en hoe het bevalt! Heb je nog andere tips?

Ben je een beetje geïnspireerd door deze blog, dan vind ik het superleuk als je hem deelt op social media (zie de knopjes direct hieronder).

 

Deze blog bevat één of meer affiliate links. Lees hier wat dat betekent.